දත් නොදත් පොත්පත්

         පොත් පිළිබඳ ඉතිහාසය මිනිසාගේ ලේඛණ කලාව තරමට ම පැරණි යැයි කීවාට වරදක් නැත. මුල් කාලීන මානවයා ලේඛණ කලාවට හුරු නොවුණි නම් අද අපට රසවිඳීමට මෙන් ම දැනුම වර්ධනය කර ගැනීමට පොත් නොතිබීමට ඉඩ තිබිණි. මෙකී ග‍්‍රන්ත සාහිත්‍ය ඉතිහාසය තුළ හමුවන සුවිශේෂී ග‍්‍රන්ථ කිහිපයක් පිළිබඳව  මෙසේ ගෙන එමි.

ලෝකයේ දිග ම නවකතා 

        ලෝකයේ දිගම නවකතාව වශයෙන් සැළකෙන්නේ මර්යෙල් ප‍්‍රවිස්ට් රචනා කළ “In Search of Lost Time” යන නව කතාව යි. මෙහි සමස්ථ පිටු ගණන 4211 කි. එම පිටු ප‍්‍රමාණය වෙලූම් 7කට සකස් කර ඇත. මුලූ නවකතාව ම ලිවීම සඳහා වචන ලක්‍ෂ 12ක් පමණ උපයෝගී කරගෙන ඇති බව සඳහන් වේ. නවකතාව මුළුමනින් ම ලියැ වී ඇත්තේ ප‍්‍රංශ භාෂාවෙන් වන අතර පසුව එය ඉංග‍්‍රීසි බසට පරිවර්තවය කර ඇත. “In Search of Lost Time” නවකතාව ලොව දිග ම නවකතාව ලෙස ගිනස් පොතේ ද සඳහන් වේ.

     

 අර්නෝ ස්කිමිඞ්ල්ඩ්ට් (Arno Schimidt) රචනා කළ සෙට් සෙට්ල්ස් ටෘම් ( Zettls Traum )  කෘතිය ද මෙහි දී සුවිශේෂී වේ. එහි පිටු ගණන 1536 කි. ජර්මන් බසින් ලියැවුණු මෙම කෘතිය ලිවීම සඳහා වචන ලක්‍ෂ 10ක් පමණ යොදා ගන්නට ඇතැයි සැළකේ. 

   

    

   තෙවැනි තැනට ලොව විශාල ම නවකතාව ලෙස සැළකෙන්නේ පර්සියන් බසින් ලියැවුණු කෙලිඩර් ( Kelidar) නවකතාව යි. එය මොහම්මුද් ඩොව්ලටබාඩී (mohomoud Dowlatabadi)  විසින් රචනා කර ඇත. පිටු 2836ක් පුරා ලියැවී ඇති මෙම කෘතිය වෙලූම් 10කින් සමන්විත ය. විද්වතුන්ගේ අදහස වන්නේ මෙම කෘතිය ලිවීම සඳහා වචන නවලක්‍ෂ පනස්දහසක් පමණ භාවිත වී ඇති බවයි. 

     

   ද්‍රවිඩ බසින් ලියැවුණු පොන්නියන් සෙල්වන් ( Ponniyin Selvan )කෘතිය ලොව සිව්වන තැනට විශාල නවකතාව ලෙස සැළකේ. එය රචනා කර ඇත්තේ කල්කි ක‍්‍රිෂ්ණමූර්ති (Kalki Krishnamurthy)විසිනි. වෙලූම් 5කින් යුක්ත මෙය පිටු 2600කින් සමන්විත ය. මෙම කෘතිය ලිවීම සඳහා වචන ලක්‍ෂ 09ක් පමණ යොදා ගෙන ඇති බව කියැවේ.

ලොව විශිෂ්ඨත ම කෘතිය 

       නෝර්වේජියානු පොත් සමාගම විසින් වාර්ශික ව විශිෂ්ඨ කෘති 100ක් තෝරනු ලබයි.  මෙම කෘතීන් 100 අතරින් පළමු ස්ථානයට පත් වන්නේ නයිජීරියානු ලේඛක චිනුආ අචෙබේගේ "තින්ගස් ෆෝල් අපාර්ට්" (things fall apart)යන කෘතිය යි. සෑම වසරක ම තේරී පත්වන කෘති 100 අතරින් 11ක් ම ලියා තිබෙන්නේ ලේඛිකාවන් ය. තවත් 85ක් ලියා ලේඛකයන් විසින් ලියා තිබෙන අතර නම් හඳුනා නොගැනුණු ලේඛකයන්ගේ කෘතීන් ද මීට ඇතුළත් වේ. 

ලොව ප‍්‍රථම නව කතාව 

   ලොව ප‍්‍රථම නව කතාව ජපානයේ බිහි වූවකි. නමින් එය ටේල් ඔෆ් ජෙන්ජි (The Tale of Genji) වේ. මෙය “ජෙන්ජි මොනගතරි” වශයෙන් ද හැඳින් වේ. කෘතිය රචනා කර ඇත්තේ “මුරසාකි ෂිකුබි” යන ලේඛිකාව විසිනි. ඒ 11වන සියවසේ දී ය.

ලොව විශාල ම පොත

        ලොව විශාල ම පොත ලෙස සැළකෙන්නේ “දිස් ද ෆ්‍රෙෆට් මොහොමඩ්” යන කෘතිය යි. මෙය මීටර 5 ×, මීටර 8.06 ප‍්‍රමාණයෙන් යුක්ත වේ. පිටු 429කින් සමන්විත මෙහි බර කිලෝග‍්‍රෑම් 1500කි. ඉස්ලාමීය ආචාරධර්ම අනුව හැඩගැසුණු පුද්ගලයන් තුළ ධනාත්මක සිතුවිලි ඇති කිරිමට සමත් කරුණු මෙම කෘතියෙහි ඇතුළත් වේ.

ලොව වැඩියෙන් ම අලෙවි වූ කෘතිය

      චාල්ස් ඩිකන්ස්ගේ “අ ටේල් ඔෆ් ටූ සිටීස්” (A tale of Tow Cities) යන කෘතිය ලොව වැඩියෙන් ම අලෙවි වූ කෘතිය ලෙස සැළකේ. මෙම කෘතිය තනි වෙළුමකින් සමන්විත ය. 1859 දී රචනා වූ මෙම කෘතියෙහි පිටපත් මිලියන 200ක් අලෙවි වී ඇති බව කියැ වේ.